آشنایی با مستربچ و کاربرد آن: در زندگی امروزی پلاستیک ها و پلیمرها حرف اول را می زنند. بطوری که با مشاهده اطراف خود متوجه این قضیه میشوید. تولید لوله، لوازم خانگی، صنایع خودروسازی، اتصالات مهم، لوازم الکترونیکی، لوازم پزشکی و… نمونه ای از کاربرد پلاستیک در زندگی نوین امروزی می باشد. با توجه به پیشرفت در صنایع پلاستیک سازی بشر به انواع گوناگون پلیمر و کاربرد آن در تزریق پلاستیک دست یافت. با این حال ممکن است این پلیمرها به خودی خود نتوانند نیاز ما را برطرف کنند. به همین دلیل نیاز است که چند پلیمر را با هم ترکیب کرده تا به خاص مورد نظر خود برسیم مستربچ ها ترکیبی از چند نوع پلیمر هستند.
به عبارتی اجزای تشکیل دهنده مستربچ ها شامل پلیمر پایه، افزودنی و عامل سازگار کننده می باشد. مستربچ ها به صورت پودرهای معدنی در تولید پلاستیک استفاده می شوند. همچنین مستربچ ها نقش موثری در تقویت کردن پلیمرها و رنگ کردن دارند. در این مقاله فول تکنیک قصد داریم تا به تعریف کلی درباره مستربچ ها بپردازیم. همچنین ذکر کنیم که مستربچ ها دارای چند نوع و چه کاربردی هستند. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم تا آخر مقاله همراه ما باشید.
مستربچ چیست؟
همانطور که اشاره شد اجزای تشکیل دهنده مستربچ شامل سه جز اصلی پلیمر پایه، افزودنی و عامل سازگار کننده می باشد. پلیمر پایه شامل مواردی مخصوص چون واکس هایی با وزن مولکولی پایین، پلی پروپیلن، پلی اتیلن، پلی استایرن، پلیمر آلکیدی می باشد. افزودنی های موجود در مستربچ به دلیل ایجاد تعقییر در خواص پلیمرها می باشد. این افزودنی ها متفاوت و شامل مواردی چون پیگمنت ها، بهبود دهنده خاص و پرکننده ها می باشد. برای تثبیت این افزودنی ها در مستربچ ها یا ترکیب آن ها با پایه پلیمر، به آن عوامل سازگار کننده می افزایند. مستربچ ها خود به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. به عبارتی مستربچ ها، شامل مستربچ های افزودنی، مستربچ های رنگی و مستربچ های پر کننده است.
آشنایی با مستربچ و کاربرد آن
کاربرد مستربچ ها
داشتن یک نگاه اجمالی به خواص و مزایای یک مستربچ خوب، کمک شایانی به کاربران آن می کند تا بتوانند به خواص مورد نظر خود دست یابند. قبل از هر چیزی بد نیست بدانید که هر نوع مستربچ دارای خواص مرتبط به خود است. به عنوان مثال موارد های افزودنی چون لیز کننده ها در ساخت قطعات پزشکی به کار می روند. این مستربچ ها خاصیت لغزندگی دارند و سبب کاهش اصطحکاک بین دو قطعه می شود.
نوع دیگر مستربچ افزودنی، مستربچ آنتی بلاک است، که وظیفه آن کاهش چسبندگی سطح فیلم های پلیمری بر روی هم می شوند. برای ایجاد شفافیت فراوان در پلی پروپیلن از مستربچ شفاف کننده استفاده می گردد. برای براق کردن قطعات پلاستیکی، فیلم های ضخیم یا نازک یا معمولی از مستربچ روشن کننده نوری استفاده می شود. این نوع مستربچ افزودنی به دلیل اینکه نور بیشتری از خود عبور می دهد، باعث جلا بخشیدن به محصولات پلاستیکی می شود.
پلیمرها همانند دیگر اجسام هنگامی که در معرض طولانی مدت هوا قرار می گیرد، دچار اکسیداسیون می شود و در نهایت دچار تخریب می شود. به همین دلیل به این پلیمرها مستربچ آنتی اکسیدان تزریق می گردد تا از تخریب محصولات پلیمری جلوگیری کند. در نهایت مستربچ پایدار کننده نور یو دی، از دیگر مستربچ های افزودنی می باشد که در برابر اشعه ماورإ بنفش مقاوم است و از رنگ پریدگی و تخریب آن جلوگیری می کند. با این حال همه مستربچ ها دارای یک سری مزایای ثابت چون ثبات رنگ، بهبود فرایند ذوب، کنترل پذیری شفافیت و… است. این عوامل از فاکتورهای اصلی انتخاب یک مستربچ خوب است.
مستربچ رنگی
زیبایی و جلوه ای که ظروف پلاستیکی از خود نشان می دهند، به دلیل وجود این مواد رنگی می باشد. مستربچ رنگی دارای طیف وسیع رنگی شامل ۲۰۰ رنگ متنوع (مستربچ مشکی سفید و دیگر رنگ ها) است. اما نکته ای که در اینجا باید رعایت کنید این است که مستربچ مورد استفاده با پلاستیک مورد نظر سازگاری داشته باشد. علاوه بر مستربچ های رنگی ماده دیگری به نام کامپاند در صنعت پلاستیک مورد استفاده قرار می گیرد.
در ادامه مقاله به تفاوت مستربچ و کامپاند می پردازیم. اجزای تشکیل دهنده مستربچ های رنگی، رنگدانه ها و پلیمرهای حامل هستند. مستربچ های رنگی علاوه بر جلای رنگی در اصلاح خواص هم نقش بسزایی دارند. مستربچ های رنگی براساس پلیمری که دارند به دو نوع مستربچ رنگی پلی پروپیلن و مستربچ رنگی اتیلن تقسیم بندی می شوند. بطور خلاصه اگر بخواهیم مستربچ رنگی را معرفی کنیم، می توانیم بگوییم ک مستربچ ها خود به عنوان ماده اولیه شناخته می شوند. همانطور که اشاره کردیم ماده دیگری که در صنعت پلاستیک علاوه بر مستربچ رنگی مورد استفاده قرار می گیرد کامپاند است که در ادامه به تفاوت این دو می پردازیم
بیشتر بخوانید: مواد اولیه در تزریق پلاستیک چیست؟
مستربچ و کامپاند
کامپاند از ترکیب دو یا چند ماده اولیه به دست می آید. این مواد اولیه شامل پایه پلیمری هستند. به همین دلیل به کامپاند می توان افزودنی هایی را اضافه کرد. معروف ترین کامپاندها شامل پلی پروپیلن، کربنات کلسیم، پلی اتیلن، پی وی سی و… است. برای اینکه به یک محصول با کیفیت و خواص دلخواه و همچنین قیمت دلخواه دست یابید، با افزودن مواد خاص به مواد اولیه به نتیجه دلخواه می رسید. که به این اقدام کامپاند کردن می گویند. به عبارتی دیگر مهم ترین تفاوت بین مستربچ و کامپاند این است که مستربچ نمی تواند به صورت مستقیم به پلیمر پایه اضافه شود. در صورتی که کامپاند به صورت مستقیم اضافه می گردد تا محصول نهایی را داشته باشیم. در این صورت می توان مستربچ را به صورت افزودنی به کامپاند اضافه نمود.
آشنایی با مستربچ و کاربرد آن
انواع کامپاند
کامپاندها براساس نوعی که دارند در دو دسته کامپاند ارزان ساز و کامپاندهای خاصیت بخش تقسیم می گردند. کامپاندهایی چون پودر تالک و کربنات کلسیم جز دسته کامپاندهای ارزان قرار می گیرد. این نوع کامپاندها باعث کاهش و افت خاصیت محصول می شود. به همین دلیل قیمت نهایی محصول کاهش می یابد. کامپاندهای خاصیت بخش برخلاف کامپاندهای ارزان ساز، موجب افزایش خواص فیزیکی و استحکام محصول می گردد. در نتیجه قیمت تمام شده آن زیاد می باشد. کامپاندهای خاصیت بخش به صورت ترکیبی می باشد. به عنوان نمونه کامپاندهای سیلیکا و الیاف شیشه از کامپاندهای خاصیت بخش می باشد.
بیشتر بخوانید: قالب پریفرم چیست؟
کاربرد مستربچ کربنات کلسیم
یک نوع مستربچ پر کننده که در صنعت پلاستیک استفاده می گردد مستربچ کربنات کلسیم است، که جز دسته مستربچ رنگی پلی اتیلن می باشد. مزایای این مستربچ بی شمار است. به عنوان مثال ترکیب مستربچ کربنات کلسیم با پلیمرهای رزین، سبب تولید یک محصول مقرون به صرفه می شود. یا در مورد دیگر این مستربچ سبب شفافیت پلاستیک می گردد. یا در صنعت پزشکی در ساخت قرص معده استفاده می گردد. همچنین به عنوان یک متریال هم در ساختمان سازی کاربرد دارد. مستربچ ها به دلیل مزیتی که دارند، به عنوان یک مواد پر کاربرد در تولید قطعات پلاستیکی کاربرد دارد. همانطور که در بالا ذکر شد، مستربچ ها سبب افزایش خاصیت پلیمرها می شود. به همین دلیل در صنایع مختلف چون پزشکی، ساختمان سازی، پلاستیک و داروسازی بسیار سودمند هستند.